تاثیر گرده افشانی بر تولید در گلخانه و عوامل موثر برآن

به عمل رسیدن گرده به تخمک در گیاهان گرده افشانی گفته می شود.داخل یک گل پس از فرایند گرده افشانی میوه تشکیل می گردد.هر فرایندی که گرده افشانی را به تعویق اندازد تعداد میوه تولیدی هر گیاه را کاهش می دهد.مشکلات مختلفی ممکن است در اثر گرده افشانی ضعیف و ناقص پدید آید،از جمله اینکه میوه ها از شکل طبیعی خارج شده یا دانه ها به طور یکسان در میوه قرار نگرفته باشند که در این حالت میوه ها کوچک میشوند. گوجه فرنگی های گرده افشانی شده به دلیل داشتن دانه تلقیح شده بیشترعلاوه بر ظاهر بهتر گوشت بیشتری داشته و سنگین تر میشوند.

گرده افشانی می تواند تحت تاثیر بسیاری از تنش ها مانند دماهای بسیار بالا یا بسیار پایین،خشکی طولانی مدت،رطوبت بالا،کمبود مواد غذایی ویا سمیت آنها قرار گیرد.

دمای مناسب برای گرده افشانی 28-21 درجه است و رطوبت نسبی مناسب آن نیز 70درصد است.در رطوبت بالای 80درصد دانه های گرده به یکدیگر می چسبند ودر هوا پخش نمی شوند.در رطوبت  زیر 60 درصد برای مدت طولانی کلاله خشک شده و دانه های گرده به آن نمی چسبد.در گلخانه در صورت استفاده از لرزاننده های مکانیکی با استفاده از دماسنج ورطوبت سنج باید شرایط مناسب را سنجیده و در دمای بین 28-21 و رطوبت 70 درصد اقدام به لرزاندن بوته ها کرد.در صورتی که در این رنج دمایی رطوبت لازم را نداشتیم(تابستان خشک)می توان از مه پاش استفاده کرد ودر صورت وجود رطوبت بالا و دمای پایین(شرایط زمستان)باید با استفاده از فن های سیرکوله ویا سیستم گرمایشی شرایط مطلوب را حاصل کرد.دربین عناصر غذایی حد مطلوب از عنصر بوردر گرده افشانی  موثر است.

در مزرعه گرده افشانی گوجه فرنگی توسط باد و حشرات انجام می شود ولی در گلخانه باید از لرزاننده های دستی یا مکانیکی ویا زنبوربرای گرده افشانی استفاده کرد.در روش لرزاندن هر گل باید نیم ثانیه بلرزد.استفاده از زنبور های گرده افشان راهکار بسیار مناسبی است.با شروع گلدهی بوته در گلخانه گوجه فرنگی تقریبا برای هر3000-1000متر گلخانه 1 کندو در نظر میگیرند که پس از 10-8 هفته باید تعویض گردد.در فلفل برای هر 3000-5000متر گلخانه از یک کندو استفاده میشود.فلفل دلمه ای های گرده افشانی شده با زنبور دارای دانه بیشتر و پریکارپ ضخیم تر هستند.در توت فرنگی برای هر 3000-2000متر گلخانه یک کندو لازم است.

در هوای ابری رطوبت نسبی بالاست.در چنین شرایطی گرده افشانی آنچنان موثر نیست چراکه دانه های گرده تمایل دارند به جای آنکه به طور منفرد پخش شوند به یکدیگر بچسبند.اگر تعداد روزهای ابری تا یک هفته ادامه یابد گرده افشانی انجام نمی شود که تولید میوه و کیفیت آن شدیدا کاهش می یابد.این شرایط نیز ملزم به استفاده از تهویه و ایجاد گرما در گلخانه است.اگر اقدامات مربوط به گرده افشانی انجام نشود ممکن است بین 25-20درصد کاهش عملکرد رخ دهد.